Kedilerde tenya bir iç parazit türüdür ve helmint sınıfına bağlı yassı solucan ailesinde yer alır. Yassı kurt ya da kancalı kurt olarak da adlandırılırlar. Kedilerde tenyalar bağırsaklara tutunarak bağırsak boşluklarında yaşamlarına devam ederler. Kedilerde tenyalar farklı boyutlarda ve genellikle beyaz renkte olurlar. Bağırsaklarda yaşayan iç parazitler doğrudan ya da dolaylı yollar ile kediye yani konakçıya zarar verebilmektedir. Aynı zamanda tenyaların diğer kedileri, insanları ve diğer canlıları da tehdit eden türleri bulunmaktadır. Tenyalar kedilerin sağlığı kadar insan sağlığı içinde oldukça önemli ve dikkat edilmesi gereken bir parazit türüdür. Çünkü bazı tenya türleri zoonozdur ve insanlar içinde zararlı olabilmektedir. Bu sebeple kedi sahiplerinin tenyalar hakkında yeteri kadar bilgiye sahip olması gerekir.
Kedilerde Tenya Nedenleri
Kedilerde oluşan tenyalar türlerine göre farklı yollar ile vücuda ulaşırlar ve yerleşerek yaşamlarına devam ederler. Bu şekilde kendilerine yeni bir yaşam döngüsü oluştururlar. En yaygın görülen tenya türü Dipylidium caninum adı verilen tenyadır. Pireler aracılığı ile kedilere bulaşırlar. Kedinizdeki pire problemini uzun süre fark etmemiş olmanız ya da pire problemi olmasa da bir pirenin kedinizi ısırması sonucu kedinizde meydana gelebilir. Bu tenyanın ara konağı pirelerdir ve kedinin enfekte olan bir pireyi alması gerekmektedir. Oldukça titiz ve temiz olan kediniz, temizliği esnasında fark etmeden bir pire yemiş olabilir. Kedilerde Taenia ve Echinococcus türü tenyalarda yaygın olarak görülmektedir. Bu tenhaların bulaşması ise kemirgenler, tavşanlar ve kuşlar sebebiyle olmaktadır.
Kedilerde Tenya Belirtileri
Tenyalar, bağırsak içerisinde yaşayan diğer iç parazitler gibi dışkıda gözlenebilir. Fakat aynı zamanda lokal ya da birkaç farklı belirtiyle de kendini gösterebilir. Kedinizde tenya söz konusuysa görülebilecek bazı belirtiler ise;
- Kedinin anüs çevresini kaşıması
- Kedinin anüs çevresini yalaması
- Dışkıda parazit veya parazit parçalarının görülmesi
- Anüs etrafında pirinç benzeri parazit parçalarının görülmesi
- Kedinin poposunu yere sürtmesi
- Gelişim geriliği
- İshal
- Kusma
- Kilo kaybı
- İştahsızlık
- Karın bölgesinde şişlik
- Karın bölgesinde ağrı
- Halsizlik
Kedilerde görülen tenyalar 20 ila 25 cm boyutlarında olabilir. Fakat birçok bölümden oluşan tenyaların proglottid denilen pirinç büyüklüğündeki segmentlerini anüs etrafında ya da dışkıda görmek en yaygın belirti olarak kabul edilir.
Kedilerde İç Parazit Tedavisi
Tenya ya da tenya parçalarının kedinin anüs çevresinde ya da dışkısında görülmesi ile kesin tanı konulabilir. Tanının ardından antelmentik ilaçlar ile tedavi uygulanabilir. Kedilerde antelmentik yani parazit önleyici olarak kullanılan çeşitli ilaçlar bulunmaktadır. Bu ilaçlar ağız yoluyla, topikal damla ya da enjeksiyon yoluyla verilebilir. Parazitin çeşidine göre birkaç hafta aralıklar ile ilaçların tekrarlanması gerekebilir. Kedilerde tenya ve diğer iç parazitlerin uzaklaştırılması için düzenli iç parazit uygulamalarının yapılması gerekir. Riskin durumuna göre evde olan kediler için 3 ayda 1 defa, dışarıda olan kediler içinse daha sık aralıklar ile parazit ilaçlarının uygulanması önerilmektedir. Dipylidium caninum parazitinin pirelerden bulaştığı göz önünde bulundurulursa iç parazit kadar dış parazitlerinde kontrol altında tutulması ve düzenli aralıklar ile parazit önleyici uygulamarın yapılması gerekmektedir.
Kedilerdeki Parazitler İnsana Bulaşır Mı?
Birçok kedi sahibinin merak ettiği sorulardan biride kedilerdeki parazitlerin insanlara bulaşıp bulaşmadığıdır. Kedilerden insanlara bulaşabilen bazı parazit çeşitleri bulunmaktadır. Bazı tenya türleri, kancalı kurtlar ve toksoplazma gibi parazitler kedilerden insanlara bulaşabilir. Fakat bu geçiş temasa ve hijyene dikkat edilerek engellenebilir. Yapılan araştırmalara göre kedilerde bulunan birçok parazitin insanlara bulaşmadığı anlaşılmıştır. Uyuz ve pire türlerinden bazılarının ise insanlara geçebildiği bilinmektedir. Ancak bu parazitlerin insanlara bulaşması engellenebilir düzeydedir.